ตัวเราไม่ใช่ของเรา
พฤติกรรมก็ไม่ใช่ของเราซะทีเดียว
มันถูกควบคุมด้วยอะไรหลายๆอย่างอีกที
คนที่รู้เท่าทันมันเท่านั้นถึงจะควบคุมมันได้
ถ้าอยากจะ hack ตัวเองเพื่อเป็นยอดบุรุษผู้น่าหลงไหล เราจำเป็นต้องเข้าใจว่าจิตของเราทำงานอย่างไร เพื่อที่จะควบคุมตัวเองได้ดีขึ้น
เรื่องในวันนี้จะออกจริงจังสักหน่อย แต่จำเป็นต้องเอามาคุยเพราะเป็นเรื่องพื้นฐานที่จะต่อยอดต่อไปในอนาคต
หลายคนคุ้นเคยกับ Maslow's Hierarchy กันดีอยู่แล้ว มันไม่ใช่แค่โมเดลโก้ๆ มันเป็นแผนที่ที่ดีมากสำหรับคนที่ต้องการเข้าใจการทำงานของจิตให้ดีขึ้น
สำหรับคนที่ไม่คุ้นเคย ทฤษฎีเขาบอกว่ามันคือแผนผังแสดงลำดับชั้นความต้องการของมนุษย์ แผนผังเป็นรูปสามเหลี่ยมเหมือนรูปข้างล่างนี้ ในส่วนฐานจะเป็นความต้องการพื้นฐาน เมื่อความต้องการที่ 1 ถูกตอบสนองแล้วความต้องการในลำดับถัดไปจะปรากฏขึ้นมา เมื่อความต้องการในลำดับถัดมานั้นถูกตอบสนองแล้วความต้องการในลำดับไปก็จะปรากฏขึ้นมาอีก ไล่ไปจนถึงจุดสูงสุด
Note ตัวใหญ่ๆ
ลำดับของการเกิดความต้องการนี้ไม่ได้เหมือนตามแผนผังนี้เสมอไป บางคนอาจจะต้องบรรลุในขั้นที่ 3 ก่อนถึงจะต้องการขั้นที่ 1 ก็เป็นไปได้ ดังนั้น การนำมาใช้ของเราจะไม่คำนึงถึงความสัมพันธ์ของแต่ละขั้นเราจะมองมันเป็นก้อนๆแยกออกจากกันอย่างอิสระ
เรามาทบทวนกัน
1. Physiology Needs
ความต้องการทางกายภาพ เช่น ปัจจัย 4 อากาศ การนอน หรือแม้แต่ความต้องการทางเพศ
2. Safety Needs
ความต้องการให้แน่ใจว่าตนเองปลอดภัย เช่น การมีกฎหมายคุ้มครอง กฎระเบียบในสังคม ความมั่นคง ความสบายใจไม่ต้องระหวาดระแวง
3. Love and Belongingness Needs
ความต้องการได้รับการยอมรับทางสังคมในรูปแบบต่างๆ เช่น การมีเพื่อน มีตัวตนในสังคม ได้มอบให้และได้รับความรัก
4. Esteem Needs
ความต้องการได้รับความเคารพยกย่อง เช่น การมีหน้าตาในสังคม การมีชื่อเสียง มียศฐาบรรดาศักดิ์
5. Self-Actualization Needs
ความต้องการเข้าถึงศักยภาพสูงสุดของตัวเอง…
เวลาแปลเป็นภาษาไทยแบบนี้อ่านแล้วไม่เข้าใจ ผมขอใช้ภาษาของผมเองว่า "ความต้องการค้นพบเวอร์ชั่นที่ดีที่สุดของตัวเอง" (ซึ่งนั่นก็คือวัตถุประสงค์ของ REAL MAN ที่ชวนพวกเราให้พัฒนาตนเอง เพื่อเป็นเวอร์ชั่นที่ดีที่สุดของตัวเองนั่นเอง)
จากนี้ไปในระยะหนึ่งอาทิตย์ข้างหน้า ผมอยากให้ทุกคนสังเกตตนเองว่าพฤติกรรมของเราที่ออกมาถูกขับเคลื่อนมาจากนี้ในข้อไหน อยากให้ตั้งคำถามอย่างคนขี้จับผิดและเอาเป็นเอาตาย เช่น
การที่คุณอยากกินบุฟเฟ่ต์แซลมอนมื้อละ 700 มันถูกขับเคลื่อนมาจากขั้น 1 (หิว) หรือ 3 (อยากเป็นส่วนหนึ่งของสังคม)?
การที่คุณจริงจังกับงานมากจนไม่ห่วงสุขภาพ มันถูกขับเคลื่อนมาจากขั้นที่ 4 (ต้องการมีชื่อเสียง) หรือขั้นที่ 2 (ต้องการความมั่นคง)?
การสังเกตตัวเองและตอบตัวเองอย่างไม่มีอคติลักษณะนี้ จะทำให้คุณเข้าใจตัวเองมากขึ้น คุณจะเริ่มเห็นว่าบางครั้งพฤติกรรมของเราก็ไม่ได้ออกมาอย่างที่เราอยากให้มันเป็นจริงๆ
นั่นคือประเด็นของวันนี้ ยอดบุรุษอย่างเราไม่ปล่อยให้ความต้องการมาควบคุมพฤติกรรม แต่เราจะเข้าควบคุมทั้งความต้องการและพฤติกรรมของเราเองครับ
Be a REAL MAN